Kiedy jesteś w trakcie rozwodu lub innej sprawy rodzinnej, sąd może zlecić badanie przez OZSS. Może sobie tego zażyczyć także każda ze stron postępowania. Sprawdź, na co powinieneś przygotować siebie i Twoje dziecko, jeśli będziecie brać udział w takim badaniu.
Badanie OZSS – w jakim celu się je zleca
Sąd chce poznać dziecko, zanim orzeknie w jego sprawie. Zazwyczaj nie robi tego osobiście. Zleca to specjalistom – psychologom i pedagogom z OZSS. To oni przypatrzą się sytuacji dziecka, jego potrzebom i relacjom z osobami najbliższymi. A potem swoje wnioski przekażą sądowi i stronom sprawy.
Opinia OZSS – jakich spraw dotyczy?
Sąd może zlecić badanie we wszystkich sprawach, które mają związek z dzieckiem, czyli sprawy o:
- kontakty,
- rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej,
- rodzaj opieki,
- miejsce zamieszkania dziecka.
Jak długo czeka się na badanie i opinię OZSS?
Jeśli zależy Ci na czasie, mam kiepską wiadomość. Na badanie OZSS czeka się od 6 miesięcy do roku, czasem nawet dłużej.
W swojej praktyce zawodowej miałam przypadek, gdy warszawski OZSS wyznaczył termin badania za 2 lata. Mój klient i ja szybko zrezygnowaliśmy z tego środka dowodowego. Zamiast tego poprosiliśmy o opinię biegłego psychologa. Więcej o analizach biegłych przeczytasz w kolejnym wpisie, za tydzień.
Kiedy specjaliści zbadają już Twoje dziecko, poczekasz nawet miesiąc na wydanie opinii przez OZSS. Przychodzi ona pocztą do sądu i do pełnomocników. Jeśli strony nie mają pełnomocników w sprawie, opis badania wędruje do nich.
Jak przebiega badanie OZSS?
To zależy od zwyczajów danego ośrodka – od stosowanej metodyki pracy i wieku dziecka. O tym, gdzie i kiedy odbędzie się badanie, dowiesz się z zawiadomienia, które przyjdzie pocztą.
- Opiniujący specjalista najpierw porozmawia z Tobą, później z drugim rodzicem. Potem prawdopodobnie dostaniecie do rozwiązania testy psychologiczne. Wypełnicie też ankietę dotyczącą potrzeb swojej pociechy, a nawet stanu jej zdrowia.
- Kolejny etap to badanie dziecka. Jeśli jego wiek na to pozwala, porozmawiają z nim specjaliści. Pomieszczenia, w których odbywa się badanie, przypominają kąciki zabaw znane z restauracji. Są kolorowe, wyposażone w meble i zabawki, aby dzieci nie czuły się w nich zagubione.
- Następnie opiniujący będą obserwować zabawę dziecka z Tobą, z drugim rodzicem, razem lub z każdym po kolei. Sprawdzą, w jaki sposób układają się relacje dziecka z każdym z Was. Wezmą pod uwagę to, z którym rodzicem dziecko bawi się i rozmawia chętniej.
Jak długo trwa takie badanie?
To zależy od jego przebiegu i praktyki stosowanej w danym ośrodku. Zwykle od godziny do nawet trzech godzin.
Badanie przez OZSS – ile to kosztuje?
To wydatek od 300 zł do 1000 zł. Nie ma tu reguły. Wszystko zależy od nakładu pracy psychologów i pedagogów w przypadku konkretnej opinii. Za badanie najczęściej płacą oboje rodzice – sąd rozdziela koszty po połowie między stronami sprawy.
Co sądzę o opiniach OZSS?
Szczerze mówiąc, nie przepadam za nimi. Przede wszystkim dlatego, że czas oczekiwania na nie jest tak długi, że wnioskowanie o nie traci sens. Kilkukrotnie zdarzyły się w mojej praktyce opinie, w dużej mierze szablonowe i powierzchownie opisujące relacje dziecka z rodzicem.
Czytając jedną z opinii, miałam wrażenie, że specjalista opisuje inną rodzinę niż ta, której badanie dotyczyło. Takie same odczucia mieli oboje rodzice. Obie strony procesu zgłosiły zastrzeżenia co do prawidłowości tych wniosków. To podważyło moje zaufanie do tej instytucji.
Być może te ośrodki nie mają możliwości pochylić się dłużej nad każdą sprawą, bo są z przeciążone ogromem pracy.
Jeżeli sprawa, którą prowadzę, wymaga sporządzenia analizy psychologicznej dziecka, częściej polecam klientowi opinię biegłych. Nie będzie tańsza, ale bliższa faktycznej sytuacji rodzinnej. I otrzymamy ją szybciej niż za pół roku.
Przeczytaj także: Badanie OZSS, czy opinia biegłych psychologów – sprawdź, który dowód pomoże w Twojej sprawie rodzinnej